Niềng răng không nhổ răng là mong muốn của rất nhiều phụ huynh cũng như các bạn trẻ khi tư vấn chỉnh nha với bác sĩ. Tình trạng của mỗi người khi niềng răng là khác nhau, nên kế hoạch chỉnh nha của bạn có cần nhổ răng hay không phải được bác sĩ phân tích kỹ lưỡng và thảo luận với bạn.

Niềng Răng hay Chỉnh Nha là chuyên ngành khoa học và nghệ thuật di chuyển các răng về vị trí tốt hơn, cho phép chúng ta biến đổi 1 nụ cười răng không đều trở nên thẳng tắp và xinh đẹp hơn. Nhưng cách điều trị diễn ra như thế nào lại phụ thuộc nhiều yếu tố, bao gồm mong ước của bệnh nhân, đào tạo và kinh nghiệm của bác sĩ, cũng như độ tuổi bắt đầu niềng răng.

Yếu tố quan trọng nhất để xem xét một điều trị chỉnh nha thành công là tình trạng riêng biệt của mỗi người: bạn bị sai khớp cắn loại nào? Các răng phải di chuyển như thế nào để đạt vị trí hài hoà? Sự bất cân xứng giữa kích thước cung hàm và kích thước các răng? Câu hỏi cho các câu trả lời trên sẽ quyết định cách tốt nhất cho tiến trình niềng răng. Đôi khi câu trả lời phải bao gồm việc phải nhổ 1 hay nhiều răng phục vụ cho chỉnh nha.

Niềng răng có cần nhổ răng không?

Có thể nói rõ ràng rằng mỗi người là 1 cá thể riêng biệt, đây là điều cần nhấn mạnh trong thời đại internet. Bệnh nhân và người thân có nhiều thông tin hơn lúc trước rất nhiều, hầu hết mọi người đã đọc rất nhiều phương pháp niềng răng trên mạng trước khi đến tư vấn với bác sĩ chỉnh nha. Điều này đặc biệt đúng với cha mẹ của các bệnh nhân chỉnh nha nhỏ tuổi, những người thường nói lên mong muốn con họ niềng răng mà không phải nhổ răng.

Các cha mẹ thường ưa thích được thực hiện các điều trị can thiệp cho con mình, điều đã được đọc trên internet như khí cụ nong hàm chẳng hạn (tạo thêm khoảng để sắp đều răng hàm trên). Lựa chọn này vẫn có thể được trong nhiều trường hợp, nhưng không thể thay thế được nhổ răng chỉnh nha, hoặc đôi khi nó làm kéo dài điều trị mà không mang lại nhiều lợi ích.

Chỉnh nha có thể có một hình dung khá chính xác những gì cần phải làm dựa trên các phim chụp X-quang chỉnh nha, hình chụp và mẫu hàm.

Dựa vào các công cụ đo lường chính xác và kinh nghiệm của bác sĩ, từ đó mới có các kế hoạch điều trị tốt nhất cho mỗi trường hợp. Thỉnh thoảng nó bao gồm việc nhổ 1 vài răng, nhưng đừng lo lắng, bác sĩ vẫn ưu tiên bảo tồn răng thật trừ khi đó là cách tốt nhất cho bạn.

Trường hợp cần phải nhổ răng khi chỉnh nha:

Chen chúc răng nặng

Chen chúc răng là tình trạng khi cung hàm không đủ rộng để các răng mọc đúng vị trí dẫn đến các răng mọc sai lệch ra ngoài/ vào trong, xoay răng, nghiêng răng,…

Đối với người lớn

Ở người lớn, nhổ răng là phương pháp thường được chọn nhất vì bệnh nhân không có khả năng tăng trưởng nào của xương hàm có thể tạo thêm đủ khoảng cho các răng xếp đều.

Đối với trẻ em

Bệnh nhân niềng răng đang trong giai đoạn thay răng sữa hoặc vừa thay xong, trước tuổi dậy thì thường có nhiều lựa chọn hơn ngoài việc nhổ răng.

Ở hàm dưới, có 2 răng cối sữa (thay răng trễ) có kích thước lớn hơn răng vĩnh viễn thay thế nó. Nó là răng cối sữa thứ hai, răng sữa lớn nhất nằm sau cùng các răng sữa. Nếu chỉnh nha bắt đầu sớm đúng lúc, chúng ta có thể cẩn thận giữ các khoảng này, gọi là khoảng Leeway.

Trước khi chúng mất hoặc vừa mới nhổ, trẻ được gắn 1 khí cụ cố định được gọi là bộ giữ khoảng, nhằm giữ khoảng này như ban đầu cho đến khi răng vĩnh viễn bên dưới mọc và sử dụng khoảng để xếp đều các răng khác.

Nhưng điều này cũng chỉ nằm trong 1 số trường hợp phù hợp.

Phương pháp thay thế việc nhổ răng ở trẻ em

Ở hàm trên, sự chênh lệch kích thước của răng cối sữa và răng thay thế không nhiều, do đó kỹ thuật trên ít có tác dụng.

Nhiều bệnh nhân sẽ được bác sĩ chỉ định 1 khí cụ gọi là Nong Hàm, có thể sử dụng trong giai đoạn tăng trưởng của trẻ nhằm dần dần nới rộng cung răng về hai bên và phát triển xương khẩu cái.

Điều trị này cũng tạo thêm khoảng trên cung hàm để sắp xếp các răng, và còn có tác động có lợi cho đường thở của 1 số trẻ.

Nếu trẻ em có dấu hiệu thở khi ngủ như: ngáy, ngưng thở khi ngủ,…thì khí cụ Nong Hàm nên được cân nhắc sử dụng.

Nhưng đôi khi việc nong hàm cũng không đủ chỗ cho việc sắp xếp tất cả các răng hàm trên, khi đó nhổ răng có thể được chỉ định kết hợp hoặc thay thế.

Răng ngầm

Răng ngầm là khi một răng không thể mọc lên được, và bị kẹt lại toàn bộ hoặc một phần bên dưới nướu và hoặc dưới xương hàm.

Chỉnh nha có thể gắn các dây đặc biệt lên các răng này và kéo chúng lại vào vị trí đúng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nó nằm quá xa chỗ tốt cho nó, thì các răng ngầm được chỉ định nhổ đi.

Các răng khác có thể được chỉnh sửa hình dạng nhằm thay thế răng này trên cung hàm miễn sao đạt sự hài hoà.

Răng hô

Khi các răng cửa (nhóm răng trước) bị lệch chìa ra ngoài thì thường được gọi là răng hô, hay còn gọi nhô răng trước.

Các trường hợp nặng răng hô, bệnh nhân có thể không đóng môi trên và dưới lại được.

Niềng răng mắc cài và các phương pháp toàn diện có thể đưa các răng trước vào lại vị trí thẩm mỹ hơn, nhưng khoảng cần thiết để giảm hô thường khá nhiều. Do đó nhổ răng là lựa chọn thường gặp nhất trong các trường hợp này.

Thiếu răng bẩm sinh

Thỉnh thoảng răng vĩnh viễn bị thiếu (do không có mầm răng), tạo các khoảng trống trên cung hàm gây mất thẩm mỹ do sự bất cân xứng hai bên.

Thông thường các khoảng này nên trồng lại răng, ví dụ cầu răng hoặc trồng răng implant.

Tuy nhiên nếu chỉ thiếu 1 răng ở 1 bên, một lựa chọn khác là chỉnh nha và nhổ 1 răng khác bên đối diện để cân bằng lại sự đối xứng. Các khoảng sẽ được đóng hoàn toàn với niềng răng và giải quyết thêm các vấn đề khác. Cách này đôi khi ít tốn kém hơn và mang lại nhiều lợi ích hơn.

Hô hàm hoặc vấn đề do xương hàm

Hô hàm là tình trạng có sự bất cân xứng vị trí của xương hàm theo chiều trước sau, hàm trên các hàm dưới lệch nhau nhiều có thể do xương hàm trên đưa ra trước hoặc hàm dưới đưa ra sau, cũng có thể cả hai.

Ngoài ra còn có các tình trạng bất cân xứng theo chiều dọc hoặc đối xứng hai bên. Các trường hợp này được bác sĩ chỉ định tốt nhất là phẫu thuật hàm, có hoặc không kết hợp với niềng răng tùy trường hợp.

Một ví dụ là hô hàm trên do hàm dưới lùi ra sau nhiều, chỉ định tốt nhất là phẫu thuật đưa hàm dưới ra trước. Nhưng bệnh nhân không chấp nhận, do đó 1 giải pháp thay thế là nhổ 2 răng ở hàm trên để niềng răng kéo nhóm răng cửa trên lùi sau nhằm đạt sự hài hoà với hàm dưới. Điều này có thể giảm sự chú ý của hô hàm, giảm cắn chìa tương đối nhưng vị trí cằm vẫn lùi sau khi kết thúc niềng răng.

Nhổ răng khôn khi niềng răng

Còn một lý do hàng đầu phải nhổ răng vĩnh viễn trong khi niềng răng đó là răng khôn (răng số 8). Dù không điều trị chỉnh nha, răng khôn vẫn được chỉ định nhổ ở đa số mọi người trong cộng đồng, vì lý do dự phòng hoặc bệnh lý.

Khi lên kế hoạch chỉnh nha, các bác sĩ thường tính toán cho sức khỏe lâu dài cũng như đề phòng tái phát sau chỉnh nha.

Răng khôn – một trong những yếu tố chính gây tái phát hoặc thay đổi kết quả của niềng răng, thường được bác sĩ chỉ định nhổ trước hoặc trong quá trình chỉnh răng.

Đối với các điều trị di xa răng cối để có khoảng cho các răng trước, thì thay vì nhổ các răng tiền cối (răng 4/5), răng khôn hoặc mầm răng khôn phải nhổ đi. Nhổ răng khôn trong các trường hợp này là để phục vụ cho niềng răng.

Kết luận

Trong tất cả trường hợp nhổ răng, đều cho thấy sự bất hài hòa nhiều giữa kích thước hoặc vị trí răng và xương hàm.

Điều cần thiết cho bác sĩ và bệnh nhân (hoặc cha mẹ bệnh nhân) là một sự thảo luận chi tiết về các phương án điều trị sau khi bác sĩ có đủ dữ liệu và thời gian phân tích.

Những câu hỏi, những mong đợi và lựa chọn có thể được thảo luận thẳng thắn và đi đến thống nhất.

Mỗi người khi đến với niềng răng đều là một cá thể duy nhất, và kế hoạch cho bạn cũng vậy, nên bạn cần phải lựa chọn điều tốt nhất cho mình sau khi hiểu được vấn đề từ chuyên gia. Hãy quên đi những điều đã thấy đâu đó trên internet, mà hãy tập trung vào bác sĩ và trường hợp của mình.

Nên chọn niềng răng trong suốt hay mắc cài? Xem tại đây.