Sâu răng hiện nay là bệnh về răng miệng phổ biến nhất đối với trẻ em. Vậy bậc phụ huynh nên biết điều gì để đề phòng sâu răng từ sớm, cũng như điều trị khi bé bị sâu răng? Qua bài viết dưới đây, nha khoa Eden sẽ giải đáp các thắc mắc ấy của bạn. Đồng thời, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách tạo cuộc hẹn đầu tiên cho trẻ và nha sĩ thành công.

1. Sâu răng là gì?

Sâu răng là một bệnh phá hoại cấu trúc của răng. Nếu không được chữa trị, bệnh này có thể dẫn đến đau răng, rụng răng, nhiễm trùng, kể cả tử vong đối với những ca nặng. Ngày nay, bệnh sâu răng vẫn là một trong những bệnh thường gặp nhất trên khắp thế giới, kể cả đối với trẻ sơ sinh.

Vì sâu răng thường không gây đau nhức trong giai đoạn đầu, nên mọi người thường khó nhận ra. Thế nên các cuộc hẹn khám răng định kỳ tại nha khoa có thể giúp bạn phát hiện sâu răng sớm.

Bệnh sâu răng do một số loại vi khuẩn tạo axit gây ra. Các vi khuẩn này gây tổn thương cho răng trong môi trường có các carbohydrate lên men được, ví dụ như các loại đường sucrose, fructose, and glucose. (Theo Wikipedia)

2. Nguyên nhân khiến bé bị sâu răng

Vi khuẩn tạo thành một lớp màng dính được gọi là mảng bám. Các axit trong mảng bám hủy khoáng trên men răng của bạn. Từ đó gây ra các lỗ nhỏ trên men răng. Một khi tổn thương do axit lan vào lớp ngà răng bên dưới men răng, một lỗ sâu răng sẽ hình thành.

2.1. Một số nguyên nhân phổ biến gây sâu răng ở trẻ

• Vệ sinh răng miệng không đúng cách, không thường xuyên: Một số bé chỉ đánh răng 1 lần/ngày hoặc thậm chí không vệ sinh răng miệng. Trẻ em không thể tự đánh răng đến năm 6 tuổi. Thế nên, người lớn cần đánh răng và dùng chỉ nha khoa cho trẻ hoặc giám sát cẩn thận đến khi trẻ có thể tự thực hiện thuần thục. Ngoài ra, cũng nên chọn loại kem đánh răng, bàn chải phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ.
• Cách nuôi dưỡng, chăm sóc bé từ khi nằm trong bụng mẹ và các giai đoạn đầu đời (sơ sinh).
• Trẻ thích ăn thực phẩm nhiều đường.

2.2. Một số triệu chứng

• Một lỗ sâu có thể nhận thấy bằng mắt.
• Vết ố đen hoặc trắng trên răng.
• Quấy khóc.
• Răng nhạy cảm khi sử dụng các thực phẩm nóng hoặc lạnh:
• Sưng nướu.
• Không muốn hay tránh né việc ăn uống.

3. Cách điều trị khi bé bị sâu răng

3.1. Bôi Vecni Fluor

Fluor là gì?

Fluor được sử dụng với một lượng nhỏ để có thể ức chế quá trình khử khoáng và thúc đẩy quá trình tái khoáng của men răng. Tác dụng bảo vệ của Vecni Fluor được duy trì bằng cách tạo ra một vùng chứa và giải phóng Florua khi cần thiết. Sau khi phủ Vecni Fluor, một lớp bao phủ Canxi Florua được hình thành trên răng.

Vecni được sử dụng một cách có kiểm soát lên một khu vực cụ thể. Sau đó Vecni Fluor sẽ bám vào bề mặt răng sau khi khô. So với các hình thức ứng dụng khác, phương pháp này ít nguy cơ trẻ bị nuốt phải hơn.

3.2. Trám bít hố rãnh (sealant):

Trám bít hố rãnh (hay còn gọi là sealant răng): Là cách đặt một lớp mỏng vật liệu lên mặt nhai của răng sau, bảo vệ các rãnh hoặc hố sâu tự nhiên trên mặt răng khỏi thức ăn và vi khuẩn. Một khi sealant, nó bảo vệ mặt răng này khoảng 80% sâu răng trong 2 năm, và 50% kéo dài đến 4 năm sau.

Trám bít hố rãnh là điều trị phòng ngừa sâu răng sớm phổ biến cho trẻ em, thanh thiếu niên vì là điều trị nhanh chóng và ít xâm lấn (không mài/tạo lỗ trám).

Vật liệu chính để sealant:

• Glass Ionomer: Vật liệu tự đông cứng.
• Resin: Vật liệu đông cứng bằng cách chiếu đèn.

Vì sao bé bị sâu răng nên sử dụng phương pháp trám răng hố rãnh (sealant)?

Trẻ em là đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất từ phương pháp này, bao gồm:

• Các bé có các rãnh răng hàm sâu hơn bình thường.
• Các bé có nguy cơ sâu răng cao.
• Các bé có chế độ ăn gồm nhiều thực phẩm chế biến sẵn, bột và đường tinh chế, đồ uống có lượng đường cao.
• Các bé có “nhu cầu đặc biệt” khiến việc vệ sinh răng miệng và chế độ ăn uống lành mạnh trở nên khó khăn hơn.

Tốt nhất, sealant nên được đặt ngay sau khi mọc răng hàm thứ nhất (khoảng 6 tuổi) và răng hàm thứ hai (khoảng 12 tuổi). Càng sớm càng tốt để đảm bảo các rãnh không bị ảnh hưởng bởi vi khuẩn hoặc sâu răng sớm.

3.3. Trám răng sữa:

Sâu răng đã tạo lỗ sâu hoặc phá hủy răng của trẻ mức độ nhẹ – vừa thì có thể điều trị khá đơn giản bằng phương pháp trám răng. Bác Sĩ Răng Trẻ Em sẽ làm sạch phần mô răng bị sâu, và trám lại bằng vật liệu phù hợp.

Thường gặp nhất dùng để trám răng sữa là vật liệu trám nhựa glass ionomer (GC), có khả năng phóng thích fluor chậm giúp chống sâu răng tái phát.

3.4. Làm mão răng:

Trong trường hợp sâu răng phá hủy răng nặng, bác sĩ có thể khuyến nghị bọc mão răng. Mão thép không gỉ làm sẵn là loại rất hay được dùng.

3.5 Lấy tủy răng sữa và lấy tủy buồng:

Nếu sâu răng sữa đã tiến triển gây viêm tủy hoặc lộ tủy răng, mà triệu chứng đau nhức răng xuất hiện trên bé. Điều trị trám răng đơn thuần không thể chữa cho trẻ hết đau và nhiễm trùng.

Tùy mức độ mà tủy răng cần được lấy đi một phần hoặc toàn bộ. Sau đó trám lại phục hồi cho trẻ sử dụng được răng sữa đến lúc thay răng.

3.6. Nhổ răng:

Nếu răng của bé bị hư hỏng nặng hay nhiễm trùng, răng sữa có thể cần được nhổ.

Nha sĩ sau khi nhổ răng sữa sẽ dùng một chất có khả năng duy trì khoảng trống, giúp răng vĩnh viễn mọc đúng cách.

4. Làm cách nào để ngăn ngừa bé bị sâu răng?

4.1. Chế độ ăn uống lành mạnh:

Thực phẩm chứa đường là một trong những nguyên nhân phổ biến gây sâu răng. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị nên giảm lượng đường xuống 10% so với tổng lượng calo của một ngày.

Thay vào đó, hãy ăn những thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng, chất xơ, kích thích tuyến nước bọt hoạt động trong quá trình nhai-nuốt.

• Sữa.
• Phô mai.
• Yogurt.
• Táo.
• Cam.
• Các loại hạt.
• Rau xanh.

4.2. Vệ sinh răng miệng thường xuyên, đúng cách:

• Đánh răng 2 lần/ngày, không đánh răng ngay sau khi ăn mà nên đợi sau bữa ăn khoảng 30 phút.
• Thay đổi bàn chải định kì 3 – 4 tháng/lần.
• Thường xuyên sử dụng chỉ nha khoa, máy tăm nước để tối ưu hóa việc vệ sinh răng miệng.
• Sử dụng bàn chải lông mềm.
• Lưu ý khi sử dụng nước súc miệng.

Lựa chọn bàn chải cho trẻ:

• Sử dụng bàn chải đầu nhỏ.
• Phần bề mặt lông chải nhấp nhô, gợn sóng.
• Sợi lông chải siêu mềm, mảnh.

Lựa chọn kem đánh răng phù hợp:

5.3. Đến nha khoa định kỳ

Đến nha khoa định kỳ 6 tháng/lần rất quan trọng trong việc phát hiện sâu răng sớm ở trẻ và các bệnh lý về răng miệng. Cũng như giúp bé học được cách giữ gìn vệ sinh răng miệng, tránh sâu răng từ nhỏ.

5.4. Bé bị sâu răng: Sự quan tâm từ những phút giây đầu tiên

• Giai đoạn mới mọc răng sữa: Vệ sinh răng miệng cho trẻ hàng ngày bằng nước muối ấm.
• Hạn chế các món nhiều đường trong bữa ăn. Không ngậm các thực phẩm có đường trong thời gian dài, đặc biệt xem xét khi sử dụng cốc sippy (cốc tập uống).
• Khi phát hiện các triệu chứng sâu răng, nên đưa trẻ đến gặp nha sĩ kịp thời.

5. Cuộc hẹn đầu tiên của bé với nha sĩ

5.1. Những điều bạn nên chuẩn bị sẵn sàng trước khi đưa trẻ đến nha khoa:

• Hãy chắc rằng trẻ thấy vui và hào hứng khi đến nha khoa. Kể cả khi bé chưa hiểu được những gì bạn nói, thì ngôn ngữ cơ thể sẽ biểu thị độ hào hứng của bé.
• Sẵn sàng cho những phản ứng có thể xảy ra của bé. Tốt nhất nên đem theo những món đồ chơi quen thuộc. Ở nha khoa Eden, chúng tôi luôn sẵn lòng chuẩn bị những chú thú bông dễ thương để trẻ không cảm thấy sợ hãi.
• Thảo luận trước với nha sĩ về tiến trình khám răng để chuẩn bị tâm lý cho cả phụ huynh và trẻ.